1. Magiya düşüncəsi

Yel universitetinin iqtisad elmləri üzrə professoru, Amerika iqtisadi Assosiasiyasının vitse-prezidenti Robert Şiller magiya düşüncəsini investorlar üçün təhlükə yaratdığını bildirir. “Magiya düşüncəsinə əsasən, bəzən insanlar öncədən onların hərəkətlərinin uğur və ya uğursuzluq gətirəcəyini hiss etdiklərini bildirirlər. Qərarları rasional düşündüklərində səhv olsa belə, intuitiv seçim edə bilərlər.” – müəllif qeyd edir.Beləliklə, maliyyə bazarlarında “əgər ötən əməliyyatım zərərli olubsa, budəfəki qərarım 100% gəlirli olacaq” kimi düşüncələrə əsaslanmağınızı tövsiyə edərdik. Analiz edin, araşdırın və buna əsaslanaraq qərar qəbul edin.

2. İtirilmiş fürsət sindromu

“FOMO” adlandırılan bu sindrom investorların tez-tez qapıldığı narahatlığı əks etdirir. Bu hissi uğurlu insanların sosial şəbəkələrdəki profillərinə baxanda daha çox hiss edirik. Sanki uğurlu insanlar bütün fürsətləri dəyərləndirir, amma digərləri bu şansı qaçırır. İnvestorlar da, həmçinin bu hissə qapılaraq, daima bazardakı fürsətləri dəyələndirmədiklərini düşünürlər.Terminin müəllifi, vençur investoru Patrik Makginnis bildirir ki, bəzən yüksək maraqla qarşılanan layihələr və fürsətlər uğurlu olmaya bilər. Məhz şansı qaçırmamaq üçün onlara investisiya etməyə tələsməyin. Düzdür, bəzən fürsətlərdən xəbərdar olmaq və onlardan zamanında istifadə etmək çox əhəmiyyətlidir. Lakin onları dəyərləndirərkən, yanlızca “bunu qaçırsam, heç vaxt zəngin olmayacam” düşüncəsi ilə qərar verməyin.

3. Zərəri qəbul etməmək

Bəzi insanların zərərə qarşı reaksiyası qazanca qarşı olan reaksiyadan daha çoxdur. Məsələn, düşünün ki, təsadüfən 1000 manat qazandınız. Daha sonra isə həmin pulu itirdiniz. Çox güman ki, itkiyə qarşı hiss etdiyiniz emosiya daha güclü olacaq.Psixoqlar, daha dəqiq desək, Daniel Kaleman və Amos Tverski bu düşüncə səhvini zərəri qəbul etməməklə əlaqələndirir. Bu asimmetrik hiss bir çox insana məxsusdur. Lakin aradakı fərq yüksək olduqda, investorlar zərərdə olan perspektivsiz səhmləri portfelində daha çox saxlayır və ya yüksək riskli alətlərdən qorxur.Sizdə belə hisslərlə tez-tez üzləşirsinizsə, zərəri qəbul etmədiyinizin fərqində olun və situasiyaya daha geniş baxın. O zaman dərk edəcəksiniz ki, əslində önəmli olan əməliyyatların zərəri deyil, portfelinizin göstəricisidir.

1. Magiya düşüncəsi

Yel universitetinin iqtisad elmləri üzrə professoru, Amerika iqtisadi Assosiasiyasının vitse-prezidenti Robert Şiller magiya düşüncəsini investorlar üçün təhlükə yaratdığını bildirir. “Magiya düşüncəsinə əsasən, bəzən insanlar öncədən onların hərəkətlərinin uğur və ya uğursuzluq gətirəcəyini hiss etdiklərini bildirirlər. Qərarları rasional düşündüklərində səhv olsa belə, intuitiv seçim edə bilərlər.” – müəllif qeyd edir.Beləliklə, maliyyə bazarlarında “əgər ötən əməliyyatım zərərli olubsa, budəfəki qərarım 100% gəlirli olacaq” kimi düşüncələrə əsaslanmağınızı tövsiyə edərdik. Analiz edin, araşdırın və buna əsaslanaraq qərar qəbul edin.

2. İtirilmiş fürsət sindromu

“FOMO” adlandırılan bu sindrom investorların tez-tez qapıldığı narahatlığı əks etdirir. Bu hissi uğurlu insanların sosial şəbəkələrdəki profillərinə baxanda daha çox hiss edirik. Sanki uğurlu insanlar bütün fürsətləri dəyərləndirir, amma digərləri bu şansı qaçırır. İnvestorlar da, həmçinin bu hissə qapılaraq, daima bazardakı fürsətləri dəyələndirmədiklərini düşünürlər.Terminin müəllifi, vençur investoru Patrik Makginnis bildirir ki, bəzən yüksək maraqla qarşılanan layihələr və fürsətlər uğurlu olmaya bilər. Məhz şansı qaçırmamaq üçün onlara investisiya etməyə tələsməyin. Düzdür, bəzən fürsətlərdən xəbərdar olmaq və onlardan zamanında istifadə etmək çox əhəmiyyətlidir. Lakin onları dəyərləndirərkən, yanlızca “bunu qaçırsam, heç vaxt zəngin olmayacam” düşüncəsi ilə qərar verməyin.

3. Zərəri qəbul etməmək

Bəzi insanların zərərə qarşı reaksiyası qazanca qarşı olan reaksiyadan daha çoxdur. Məsələn, düşünün ki, təsadüfən 1000 manat qazandınız. Daha sonra isə həmin pulu itirdiniz. Çox güman ki, itkiyə qarşı hiss etdiyiniz emosiya daha güclü olacaq.Psixoqlar, daha dəqiq desək, Daniel Kaleman və Amos Tverski bu düşüncə səhvini zərəri qəbul etməməklə əlaqələndirir. Bu asimmetrik hiss bir çox insana məxsusdur. Lakin aradakı fərq yüksək olduqda, investorlar zərərdə olan perspektivsiz səhmləri portfelində daha çox saxlayır və ya yüksək riskli alətlərdən qorxur.Sizdə belə hisslərlə tez-tez üzləşirsinizsə, zərəri qəbul etmədiyinizin fərqində olun və situasiyaya daha geniş baxın. O zaman dərk edəcəksiniz ki, əslində önəmli olan əməliyyatların zərəri deyil, portfelinizin göstəricisidir.